Plastik poşet kullanımı yasaklanır mı?

PAGEV BAŞKANI YAVUZ EROĞLU: "PLASTİK POŞETLERİN YASAKLANMASI SÖZ KONUSU DEĞİLDİR!"

Türkiye plastik sanayisi; 6 bin firması ve 250 bin kişilik çalışanı ile bugün Avrupa’nın en büyük ikinci plastik mamul üreticisi konumunda yer alıyor. Firmalarımız ambalajdan oyuncağa, halıdan pencereye, diş fırçasından araba farına, lensten bardağa, şırıngadan hava yastığına, kalemden elbiselerimize kadar ürettiği binlerce ürünü ile yurdumuzda ve dünyanın yüzlerce ülkesinde tüketicilerin tercihi olmaya devam ediyor.

Plastik poşetler ise üretimimizin yüzde 5’in üzerinde bir kısmını oluşturuyor.

Plastik alışveriş poşetlerin yerine kullanılabilecek diğer alternatiflerin kağıt gibi diğer malzemelerin doğaya ve çevremize etkisinin bilimsel yöntemlerle iyi incelenmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Plastik poşetler sorumluca kullanıldığı takdirde, hafif, dayanaklı, sağlam, ucuz, suya dayanıklılık açılarından tüketiciler için çok önemli bir yerdedir. Plastik poşetlerin doğaya atılması sorunu davranışsal bir sorundur. Bu sorun ilk önce eğitim programları ve kamu bilinci oluşturma girişimleri ile ele alınmalıdır. Ülke çapında ciddi geri dönüşüm bilinci ve sistemi oluşturmaya odaklanmamız gerekiyor.

Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) olarak biz de tüm dünyanın kabul ettiği 3R ilkesi “Reduce (Azalt), Reuse (Yeniden Kullan) ve Recycle (Geri Dönüştür)” yaklaşımını benimsiyoruz. Bu doğrultuda plastik poşetlerin gereksiz yere kullanılmasına karşıyız ve plastik poşetlerin yeniden farklı amaçlarla kullanılmasını ve ardından geri dönüşüme kazandırılmasını destekliyoruz. Plastik poşetler geri kazanılıp tekrar kullanıldığında ise;

• Plastiklerin hammadde kaynakları korunur.
• Plastik üretiminde enerji tüketimi azalır.
• Depolama alanlarının ömrü uzar.
• Yeni iş alanları oluşur.
• Atıkların enerjiye dönüşümü artar.

AB Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Direktifinde alışveriş poşetleri ambalaj sayılmaktadır. Direktifin şartlarını yerine getiren ambalajlar üye ülkeler tarafından piyasa sürülmesi konusunda engellenemiyor, yasaklanamıyor.

Türkiye Perakendeciler Federasyonu’nun basında yer alan “01.01/2018 tarihinden itibaren Plastik Poşetler Yasaklanıyor” şeklinde beyanatları gerçeği yansıtmamaktadır. Plastik poşetlerin yasaklanması söz konusu değildir.

Hâlihazırda taslak halindeki Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinde, Avrupa Birliği mevzuatıyla uyumlu bir şekilde alışveriş torbalarının aşırı tüketiminin 31 Aralık 2025 yılına kadar azaltılması yönünde çalışmalar yapılmaktadır.

Taslak halindeki yönetmeliğin bu şekliyle yürürlüğe girmesi durumunda, 01.01.2019 tarihinden itibaren 15 mikron ila 50 mikron arası kalınlıkta olan plastik alışveriş poşetleri, market kasalarında tüketiciye ücretli olarak verilmeye başlanacaktır. Bu kalınlığın altında veya üstünde olan poşetler, eskiden olduğu gibi ücretsiz verilecektir. Belediyelerce kontrol edilen pazar yerleri bu yönetmelik kapsamı dışında olup Belediye Meclislerinin kararlarına göre uygulamalar yapılmaktadır.

Yine taslak yönetmelik çerçevesinde 15-50 mikron arasında kalınlıktaki torbalar için, ülke genelinde yıllık kişi başına kullanılan torba adedinin; 31 Aralık 2019'a kadar 90’ı, 31 Aralık 2025'den itibaren ise 40’ı aşmayacak şekilde kullanımının azaltılması yönünde AB ile uyumlu bir yönetmelik çalışması yapılmaktadır.

Dolayısıyla haberlerde yer alan “Plastik Poşet Yasaklanıyor” ibaresi doğru değildir. Taslak şu anki şekliyle çıkarsa ücretli poşet uygulaması 01.01.2018 tarihinde değil, 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe girecektir ve 31 Aralık 2025 tarihine kadar bir hedef çerçevesinde kademeli uygulanacaktır.

Çevre duyarlılığı konusunda hassas, ülke ekonomisine katkı yönünde öncü, dünya ile yarışan plastik sektörümüzü ‘Plastik Poşet’ten yola çıkarak gerçek dışı bilgilerle karalamaya çalışanlara karşı da sektörümüzü ve kamuoyunu doğru bilgilendirmeye devam edeceğiz.